Ball Valve คืออะไร ? ทำไมถึงเป็นวาล์วที่มีการใช้งานอย่างแพร่หลาย

Ball Valve คืออะไร ?

แน่นอนว่าต้องขอเริ่มต้นด้วยเรื่องพื้นฐานอย่าง Ball Valve คืออะไร ? โดย “บอลวาล์ว” หรือที่คนไทยเรียกกันในอีกหลาย ๆ ชื่อ ไม่ว่าจะเป็น “วาล์วเปิดปิด” หรือ “วาล์วควบคุมการไหล” สาเหตุที่ถูกเรียกว่า Ball Valve เนื่องจากภายในวาล์วจะมีลูกบอลกลม ๆ ซึ่งมีรูตรงกลาง ซึ่งจะหมุนจนทำให้วาล์วเกิดการเปิดปิดได้นั่นเอง และบอลวาล์วนั้นมีหลายชนิด ที่เห็นบ่อย ๆ ก็จะเป็น “ก๊อกน้ำ” ที่เราเรียกกันติดปากนั่นเอง ไปจนถึงบอลวาล์วที่มีการทำงานที่ซับซ้อนมากขึ้น สามารถปรับทิศทางการไหลได้หลายแบบ ซึ่งเราจะมากล่าวถึงในหัวข้อถัด ๆ ไป

ส่วนประกอบภายใน Ball Valve พร้อมหน้าที่ของแต่ละชิ้นส่วน

หนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ Ball Valve กลายเป็นวาล์วที่ได้รับความนิยมในวงกว้าง ส่วนหนึ่งน่าจะมาจากส่วนประกอบภายในที่ไม่ซับซ้อน โดยโครงสร้างของวาล์วโดยทั่วไปแล้ว มีชิ้นส่วนหลัก ๆ อยู่เพียงไม่กี่อย่างเท่านั้น ดังต่อไปนี้

• Body Valve เป็นในส่วนของโครงสร้างของตัววาล์ว สร้างจากวัสดุที่แตกต่างกันออกไป หน้าที่หลักคือการเป็นส่วนประกอบของชิ้นส่วนอื่น ๆ ส่วนใหญ่จะเป็น ทองเหลือง,เหล็กหล่อ,สแตนเลส
• Ball ลูกบอลที่อยู่ภายในวาล์ว มีลักษณะเป็นบอลกลม ๆ ที่มีรูทะลุผ่านตรงกลาง มีหลายประเภทขึ้นอยู่กับฟังก์ชั่นการทำงานของวาล์ว
• Seat เป็นส่วนประกอบที่ทำหน้าที่ป้องกันการรั่วซึม ส่วนมากทำจากวัสดุประเภทยาง มีลักษณะเป็นวงแหวน
• Stem หรือ “ก้านหมุน” เป็นส่วนประกอบที่ทำหน้าที่ปิดเปิดวาล์ว โดยจะเชื่อมต่อกับ Handle หรือ Lever ของวาล์ว เมื่อมีการออกแรงหมุน จะส่งผลให้บอลหมุนตามไปด้วย
• Handle หรือ Lever เรียกแบบไทย ๆ ก็จะเป็น “ด้ามจับ” จะเป็นส่วนที่เชื่อมเข้ากับก้านหมุน ช่วยให้การเปิดปิดวาล์วทำได้ง่ายมากขึ้น ลักษณะแตกต่างกันไปตามลักษณะของ Ball Valve

ทำความรู้จักกับให้มากขึ้น ถึงหลักการทำงานของ Ball Valve คืออะไร ?

เมื่อได้รู้เรื่องราวคร่าว ๆ กันไปแล้ว ว่า Ball Valve คืออะไร ? มีส่วนประกอบอะไรบ้าง ? ต่อมาเราก็จะเป็นการอธิบายหลักการทำงานของ Ball Valve ซึ่งเป็นเรื่องที่เข้าใจง่ายมาก ๆ เพราะภายในของวาล์วนั้นจะมี “บอล” เป็นลักษณะทรงกลมที่มีรูตรงกลาง หากมีการเปิดวาล์วก็จะเป็นการหมุนให้รูของบอล มาตรงกับรูทางเข้าทางออกของวาล์ว เป็นการปล่อยให้ของไหลผ่านไปได้ หากต้องการปิดก็เพียงแค่หมุนบอลให้ได้ 90 องศา รูของบอลไม่ตรงกับรูของวาล์วเพียงเท่านั้นเอง นอกจากใช้เปิดปิดแล้ว ยังใช้กำหนดทิศทางการไหลได้อีกด้วย

จุดเด่น และ จุดด้อย ของ Ball Valve คืออะไร ?

จุดเด่น

• เปิดปิดวาล์วได้อย่างรวดเร็ว ใช้งานได้อย่างง่ายดาย ใคร ๆ ก็ใช้งานได้ไม่ยุ่งยาก
• อัตราการรั่วซึมค่อนข้างต่ำ บำรุงรักษาง่าย
• ใช้งานได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ของเหลว หรือ ก๊าซ ก็ใช้งานได้ทั้งหมด
• ทนทานต่อแรงดัน และ ใช้งานในอุณหภูมิสูงได้
• เป็นวาล์วสามัญที่ หาซื้อได้ง่าย ราคาถูก ใช้งานง่าย เข้าใจง่าย

จุดด้อย

• ไม่เหมาะกับการใช้ควบคุมอัตราการไหลโดยละเอียด
• ยิ่งมีการเปิดปิดบ่อยเท่าไหร่ อัตราการสึกหรอของชิ้นส่วนก็มากเท่านั้น
• อาจมีการรั่วซึมเกิดขึ้นได้ หากเลือกใช้กับของเหลวที่มีสารกัดกร่อน หรือ มีตะกอน

เพราะเหตุใด ? Ball Valve ถูกมักถูกเรียกว่า “วาล์วสามัญประจำบ้าน”

Ball Valve เป็นวาล์วที่ถูกใช้กันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในส่วนที่เราเรียกกันติดปากว่า “ก๊อกน้ำ” ส่วนมากแล้วนั่นคือบอลวาล์วเกือบทั้งหมด ไม่แปลกเลยที่จะถูกเรียกว่าวาล์วสามัญประจำบ้าน เนื่องจากมีการใช้งานที่ง่ายดาย เปิดปิดวาล์วได้สบาย ๆ ด้วยการออกแรงเพียงเล็กน้อยเท่านั้น และยังสามารถประยุกต์เข้ากับการใช้งานได้หลากหลายประเภท นอกจากในครัวเรือนที่เราพบทั่วไป ในอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ก็ยังมีการใช้งานกันอย่างแพร่หลายฃ

Ball Valve สามารถสั่งการเปิดปิดจากระยะไกลได้จริงเหรอ ?

Ball Valve ปกติแล้วจะมีการทำงานแบบ Manual โดยจะใช้แรงของมนุษย์ในการเปิดปิดวาล์ว หรือ เปลี่ยนทิศทางการไหล แต่คุณรู้หรือไม่ ? ว่ามี Ball Valve ที่สามารถใช้ระบบการสั่งการแบบออโต้อีกด้วย ซึ่งจะเป็นบอลวาล์วที่มีการประกอบเข้ากับ “หัวขับวาล์ว” สามารถใช้การสั่งการเปิดปิดวาล์วได้จากในระยะไกล พบได้บ่อยในการใช้งานในโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งอาจมีพื้นที่ขนาดใหญ่ มีการเปิดปิดบ่อยครั้ง และ อาจเป็นพื้นที่ซึ่งไม่เหมาะกับการใช้มนุษย์เข้าไปเปิดปิดวาล์วด้วยตนเอง เป็นต้น

บทส่งท้าย