วาล์วประตูน้ำ (Gate Valve) คืออะไร? หลักการทำงานและส่วนประกอบสำคัญที่ควรรู้

• วาล์วประตูน้ำ คืออะไร?
• ประเภทของวาล์วประตูน้ำ
• ส่วนประกอบสำคัญของวาล์วประตูน้ำ
• สิ่งที่ควรตรวจสอบก่อนเลือกใช้งาน วาล์วประตูน้ำ
• ข้อดีและข้อจำกัดของวาล์วประตูน้ำ
• สรุป เรื่องวาล์วประตูน้ำ

วาล์วประตูน้ำ คืออะไร?

วาล์วประตูน้ำ (Gate Valve) คือวาล์วที่ควบคุมการไหลของของเหลวหรือก๊าซด้วยการเปิดและปิดผ่านแผ่นวาล์วที่เคลื่อนที่ในแนวตั้งฉากกับทิศทางการไหล วาล์วประเภทนี้ออกแบบมาเพื่อการ เปิดหรือปิดให้กระบวนการไหลเป็นไปอย่างสมบูรณ์ มักใช้ในงานอุตสาหกรรมที่หลากหลาย เช่น น้ำมัน, แก๊ส ระบบน้ำประปา หรือในระบบดับเพลิง

ประเภทของวาล์วประตูน้ำ

วาล์วประตูน้ำมีหลายแบบขึ้นอยู่กับลักษณะการเคลื่อนที่ของ Stem และพื้นที่ติดตั้ง โดยแบ่งหลัก ๆ ได้เป็น 2 แบบ

1. Rising Stem Gate Valve

เกทวาล์วแบบก้านยก เลื่อนขึ้นและลงเพื่อเปิดและปิดวาล์ว ข้อดีคือมองเห็นตำแหน่งของวาล์วได้ชัดเจนจากภายนอก นิยมใช้ในระบบดับเพลิง และงานอุตสาหกรรม

จุดเด่น 

• ตรวจสอบสถานะเปิด–ปิดได้ง่าย
• ทนต่อการกัดกร่อน ใช้งานได้นาน

1. Non-Rising Stem Gate Valve

วาล์วประตูน้ำประเภทนี้ คือ วาล์วประตูก้านไม่ยก ที่มีก้านวาล์วหมุนอยู่กับที่ในตัววาล์ว เปิดและปิดได้โดยไม่เคลื่อนที่ขึ้นหรือลง มีขนาดเล็กติดตั้งได้หลายพื้นที่ 

จุดเด่น 

• แกนไม่ยกขึ้นภายนอก ประหยัดพื้นที่ด้านบน
• เหมาะกับจุดติดตั้งที่มีพื้นที่จำกัด 

อ่านบทความที่น่าสนใจ : แนะนำการเลือกซื้อวาล์วกันกลับสำหรับท่อประปาในบ้าน

ส่วนประกอบสำคัญของวาล์วประตูน้ำ

สำหรับส่วนประกอบของวาล์วประตูน้ำ คือ ส่วนที่ใช้ในการควบคุมการไหล ตั้งแต่ก้นวาล์วเชื่อมต่อไปจนถึงชุดควบคุม ประกอบด้วยชิ้นส่วนหลัก ดังนี้

สิ่งที่ควรตรวจสอบก่อนเลือกใช้งาน วาล์วประตูน้ำ

เพื่อการใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด ควรตรวจสอบจากหลายปัจจัยก่อนเลือกใช้งานได้ ซึ่งสิ่งที่ควรตรวจสอบก่อนเลือกใช้ วาล์วประตูน้ำ คือ 

• ขนาดท่อและมาตรฐานการต่อ 
• วัสดุตัวเรือน เช่น เหล็กหล่อ เหล็กหล่อเหนียว สแตนเลส ทองเหลือง
• แรงดันใช้งาน 
• อุณหภูมิของของไหล
• ประเภทของของไหล เช่น น้ำ ไอน้ำ น้ำมัน หรือสารเคมี

การตรวจสอบปัจจัยเหล่านี้จะช่วยยืดอายุการใช้งานของวาล์วประตูน้ำ และคือส่วนสำคัญที่ช่วยให้การทำงานของวาล์วประตูน้ำเป็นไปอย่างราบรื่นและควบคุมการไหลอย่างมีประสิทธิภาพ

ข้อดีและข้อจำกัดของวาล์วประตูน้ำ

นอกจากข้อควรรู้ในการเลือกวาล์วประตูน้ำแล้ว หากต้องการให้การใช้งานวาล์วประตูน้ำเกิดประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ผู้ใช้จำเป็นต้องรู้ข้อดีและข้อจำกัดของวาล์วประตูน้ำด้วย ตามรายละเอียด ดังนี้

ข้อดีของวาล์วประตูน้ำ

• เมื่อเปิดเต็ม ของไหลผ่านได้เต็มหน้าท่อ แรงดันตกต่ำมาก
• ปิดได้แน่น ไม่เกิดการรั่วซึม
• ใช้ได้ทั้งทิศทางเดียวหรือสองทิศทาง ขึ้นอยู่กับรุ่น

ข้อจำกัดของวาล์วประตูน้ำ

• ใช้เวลาหมุนเปิด–ปิดมากกว่าวาล์วแบบ Ball หรือ Butterfly Valve
• ไม่เหมาะสำหรับเปิดค้างบางส่วน อาจเกิดการสั่น เสียง และการกัดกร่อน
• ต้องดูแลซีลและเกลียว Stem ให้สะอาดอยู่เสมอเพื่อป้องกันการติดขัด