วาล์วกันกลับ คืออะไร ? ทำไมถึงสำคัญภายในระบบท่อน้ำ

วาล์วกันกลับ คืออะไร ? เคลียร์ข้อสงสัยในย่อหน้าเดียว

Check Valve หรือ วาล์วกันกลับ คือหนึ่งในชนิดของวาล์วที่ทำหน้าที่ “ควบคุมทิศทางการไหล” แต่จะไม่เหมือนกับ Ball Valve ที่ทำหน้าที่ควบคุมทิศทางการไหลด้วยการ เปิด หรือ ปิด เพียงเท่านั้น แต่จะเป็นการควบคุมทิศทาง ให้ของไหลภายในระบบท่อ ไหลไปเฉพาะในทิศทางที่กำหนดเท่านั้น หากเกิดการไหลย้อนกลับมาในทิศทางที่ไม่ต้องการ วาล์วจะทำการปิดผนึกในทันที ซึ่งเป็นบทบาทที่สำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากการไหลย้อนกลับในระบบท่อ อาจสร้างความเสียหายต่ออุปกรณ์ภายในระบบ และ ทำให้ประสิทธิภาพของระบบลดน้อยลง

หลักการทำงานของวาล์วกันกลับ

หลักการทำงานของวาล์วกันกลับ คือส่วนของ “ดิสก์วาล์ว” ซึ่งจะมีหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับประเภทของเช็ควาล์ว บ้างก็เป็นเพียงบานสวิง บ้างก็เป็นแบบยก บ้างก็เป็นลูกบอล หรือ อาจเป็นแผ่นดิสก์แบบปีกผีเสื้อ ในส่วนนี้จะเป็นกลไกที่สำคัญมาก เพราะจะทำการปล่อยให้เกิดการไหลในทิศทางที่ต้องการ ถ้ามีไหลย้อนกลับเกิดขึ้น ส่วนของดิสก์วาล์วของ Check Valve จะทำการปิดผนึกในทันที ทำให้ปัญหาการไหลย้อนกลับเกิดขึ้นน้อยที่สุดเท่าที่จะเกิดขึ้นได้ นั่นจึงทำให้ถูกเรียกกันอย่างหนาหูว่า “วาล์วกันกลับ” นั่นเอง
อ่านเพิ่มเติม หากอยากรู้จักกับชนิดของ Check Valve ให้มากขึ้น

5 เหตุผลที่ “วาล์วกันกลับ” เป็นส่วนสำคัญภายในระบบท่อน้ำ

เมื่อรู้กันไปแล้วว่า หลักการทำงานของวาล์วกันกลับ คืออะไร แน่นอนว่าเราต้องมาเล่าถึง “ความสำคัญ” ของวาล์วกันกลับ หรือ Check Valve ภายในระบบท่อกันต่อเลยดีกว่า ซึ่งเราจะขอกล่าวถึงระบบของท่อน้ำเป็นหลัก เพราะตามหลักการแล้วเช็ควาล์วสามารถใช้ควบคุมการไหลกับของ “ของไหล” ได้แทบจะทุกประเภท นอกจากน้ำยังมีของไหลอื่น ๆ อย่าง สารเคมี น้ำมัน ไอน้ำ ไปจนถึง ก๊าซ กันเลยทีเดียว เพื่อให้เห็นภาพกันได้ง่าย ๆ เราเลยอยากจะแนะนำในส่วนของท่อน้ำก่อนในบทความนี้ มาดูกันเลยว่าความสำคัญของเช็ควาล์วคืออะไร ?

• ยืดอายุการทำงานของปั๊มน้ำ และ อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง

สำหรับบ้านที่มีการติดตั้งปั๊มน้ำในระบบประปา ควรมีการติดตั้งวาล์วกันกลับในบริเวณท่อน้ำที่ออกจากปั๊มน้ำ เนื่องจากจะช่วยป้องกันไม่ให้น้ำไหลกลับมาที่ปั๊มน้ำในตอนนี้ปั๊มน้ำหยุดทำงาน ซึ่งจะเป็นการถนอมชิ้นส่วนของปั๊มน้ำโดยเฉพาะ ใบพัด และ มอเตอร์ ส่งผลให้ปั๊มน้ำมีอายุการใช้งานที่ยืนยาวมากยิ่งขึ้น ทั้งนี้การติดตั้ง Check Valve นอกจากตัวปั๊มน้ำแล้ว อุปกรณ์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบท่อน้ำในบ้าน ก็จะมีอายุการใช้งานที่ยืนยาวมากขึ้นเช่นเดียวกัน

• ลดปัญหา Water Hammer ที่อาจเกิดขึ้นในระบบท่อ

Water Hammer หรือ “ปรากฏการณ์ค้อนน้ำ” เกิดขึ้นจากการที่น้ำเปลี่ยนแปลงทิศทางการไหลอย่างกะทันหัน ทำให้เกิดการกระแทกอย่างรุนแรงภายในท่อ เปรียบเสมือนกับการนำเอาค้อนแข็ง ๆ มาทุบที่ท่อ ซึ่งปรากฏการณ์นี้อาจทำให้ท่อเกิดการชำรุดเสียหายได้เลยทีเดียว การติดตั้ง Check Valve เพื่อป้องกันการไหลกลับภายในระบบ จึงเป็นแนวทางการแก้ไขปัญหา Water Hammer ภายในระบบท่อน้ำได้ที่ต้นเหตุ ลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับระบบท่อ รวมไปถึงอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องอีกด้วย

• ช่วยรักษาเสถียรภาพของแรงดันน้ำภายในท่อ

อีกหนึ่งประโยชน์ของวาล์วกันกลับ คือการช่วยทำให้แรงดันน้ำภายในระบบนั้นเสถียร โดยเฉพาะในระบบท่อที่มีความซับซ้อน มีการใช้น้ำไปในหลายทิศทาง อาจเป็นบ้านหลายชั้น หรือ อาคารที่พักที่มีห้องน้ำหลาย ๆ ห้อง การติดตั้ง Check Valve จะช่วยทำให้แรงดันภายในระบบคงที่ น้ำไหลแรงในทุก ๆ จุด ลดปัญหาลมในท่อที่อาจทำให้แรงดันตกในบางช่วงได้เป็นอย่างดี

• เพิ่มความปลอดภัยของระบบท่อให้มากขึ้น

ในระบบท่อที่ต้องการความสะอาด หรือ ในโรงงานอุตสาหกรรมที่อาจจำเป็นต้องใช้ระบบท่อ เพื่อลำเลียงสารเคมีหลาย ๆ ชนิด Check Valve เป็นสิ่งที่ขาดไปไม่ได้เลยในระบบเหล่านี้ เนื่องจากการไหลกลับอาจทำให้เกิดการปนเปื้อน หรืออาจทำให้สารเคมีบางชนิดมาผสมกันโดยไม่ได้ตั้งใจ วาล์วกันกลับจึงช่วยป้องกันอันตรายจากปัญหาการปนเปื้อน ช่วยยกระดับความปลอดภัยภายในระบบท่อให้มากขึ้น

• เป็นวาล์วที่มีรูปแบบการทำงานง่ายแต่เต็มไปด้วยประสิทธิภาพ

เหตุผลสุดท้ายที่เรากำลังจะกล่าวถึง คือเรื่องของ “ความคุ้มค่า” ของ Check Valve หรือ วาล์วกันกลับ นั่นเอง ด้วยกลไกการทำงานที่สุดแสนจะเรียบง่าย ขนาดของวาล์วถ้าใช้โดยทั่วไป ก็ถือว่าขนาดเล็กมากเมื่อเทียบกับวาล์วชนิดอื่น แถมยังมีหลักการทำงานที่อัตโนมัติ ไม่จำเป็นต้องใช้แรงมนุษย์ ไม่จำเป็นต้องใช้ไฟฟ้า สามารถทำงานเองได้ในทันทีไม่ต้องสั่งการใด ๆ ทั้งสิ้น เมื่อเทียบกับประโยชน์ที่ได้รับจากการติดตั้งแล้ว ถือว่าคุ้มค่าในทุก ๆ มุมมอง

สรุป